ศูนย์กายภาพบําบัดกล้ามเนื้ออักเสบ ฟื้นฟูร่างกายและลดอาการปวดกล้ามเนื้อ

กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามและจำเป็นจะต้องได้รับการกายภาพบำบัดกล้ามเนื้ออักเสบอย่างถูกวิธี อาการปวดกล้ามเนื้อตามร่างกายเกิดขึ้นได้ทั้งแบบเฉียบพลันและแบบเรื้อรัง อีกทั้งยังส่งผลให้เกิดความวิตกกังวล เกิดปัญหาทางสภาพจิตใจและปัญหาด้านอารมณ์อื่นๆ ได้ด้วยลักษณะของกล้ามเนื้ออักเสบแบ่งออกเป็น  2 กลุ่มใหญ่ๆ ได้แก่

1. กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง (Myofascial pain syndrome)
   อาการปวดนี้ที่มักจะเกิดขึ้นกับหลายๆ คน โดยจะเกิดที่บริเวณ เช่น ปวดเอว ปวดบ่า ปวดต้นคอ หรือปวดแขนขา เป็นต้น โดยมักเกิดจากการเล่นกีฬาหรือการทำกิจกรรมบางอย่างจนทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบรุนแรงแบบเรื้อรังไม่หายสักที ซึ่งหากกดจุดบริเวณที่ปวดก็จะรู้สึกปวดร้าวไปบริเวณอื่นๆ ร่วมด้วย

2. กล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัว (Myositis)
   อาการเจ็บปวดจากโรคกล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัวมักส่งผลให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงและเมื่อยล้าหลังเดินหรือยืนนานเกินไป สาเหตุเกิดจากการติดเชื้อจากการได้รับบาดเจ็บ หรือโรคระบบภูมิคุ้มกันทำลายตัวเองหรือผลข้างเคียงจากการใช้ยา ซึ่งจำเป็นที่จะต้องเข้ารับกายภาพบําบัดผู้ป่วยกล้ามเนื้ออ่อนแรงจากแพทย์เฉพาะทาง

กล้ามเนื้ออักเสบเกิดจากอะไร

อาการปวดกล้ามเนื้อเรื้อรัง เกิดจากการใช้กล้ามเนื้อส่วนเดิมหรือมัดเดิมซ้ำๆ เป็นเวลานาน เช่น การนั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์นานๆ จนกล้ามเนื้อสะโพกอักเสบ การเล่นกีฬาที่ใช้กล้ามเนื้อส่วนเดิมทุกๆ วัน จนกล้ามเนื้อเอ็นอักเสบ และเมื่อกล้ามเนื้อส่วนนั้นถูกใช้งานติดต่อกันเป็นเวลา ก็จะทำให้เกิดก้อนอักเสบที่ส่งผลให้เกิดความเจ็บปวดตามร่างกาย

นอกจากนั้นยังมีสาเหตุอื่นที่ทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบ คือ การใช้ยาบางประเภท เช่น ยาลดไขมันในเลือด  ยารักษาโรคไวรัสตับอักเสบ ยารักษาโรคเก๊าท์ เป็นต้น ซึ่งยาเหล่านี้อาจส่งผลให้เกิดภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง ที่จำเป็นต้องเข้ารับกายภาพบําบัดกล้ามเนื้ออ่อนแรงอย่างถูกต้อง

กล้ามเนื้ออักเสบมีอาการอย่างไร

กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรังส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นกับคนที่มีอายุระหว่าง 28-50 ปี และจำเป็นที่จะต้องตรวจสอบอาการให้ชัดเจน เพื่อเข้าให้แน่ใจว่าควรเข้ารับการกายภาพบำบัดกล้ามเนื้ออักเสบหรือไม่ ผู้ป่วยมักจะมีอาการ ดังนี้

• อาการครั่นเนื้อครั่นตัว
  

  หากมีอาการครั่นเนื้อครั่นตัว รู้สึกอ่อนแรงจนยกแขนไม่ขึ้น หรือบางคนอาจรุนแรงถึงขั้นลุกขึ้นจากเตียงไม่ได้ กลืนอาหารไม่ได้ หายใจไม่สะดวก ถือเป็นสัญญาณของอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงทั่วตัว ที่เกิดจากความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย

• อาการออฟฟิศซินโดรม ขยับตัวลำบาก
  

  กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรังอย่างออฟฟิศซินโดรม จะทำให้เกิดอาการนิ้วล็อก เอ็นกล้ามเนื้ออักเสบจนปวดหลังส่วนล่างหรือปวดเอวแบบเรื้อรัง ทำให้ขยับตัวและใช้ชีวิตลำบากขึ้น

• ระบบภายในร่างกายทำงานผิดปกติ
  

  หากเกิดอาการอักเสบของกล้ามเนื้อ และไม่รีบรักษา อาจส่งผลต่อความผิดปกติของระบบกระดูก ระบบย่อยอาหาร ระบบหลอดเลือดและระบบฮอร์โมน รวมถึงสุขภาพจิตด้วย หากสังเกตว่ามีปัญหาเหล่านี้ ให้รีบเข้าพบแพทย์ เพื่อรับการรักษา ไม่ควรปล่อยไว้ เพราะอาการเหล่านี้ไม่สามารถหายเองได้ เว้นแต่จะได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี

กล้ามเนื้ออักเสบ หายเองได้ไหม

หากเกิดอาการอักเสบของกล้ามเนื้อเฉียบพลัน และเข้ารับการรักษาหรือได้รับการดูแลที่ถูกต้อง ก็สามารถรักษาให้หายเองได้ แต่ในกรณีที่กลายเป็นอาการปวดแบบเรื้อรัง และไม่ได้รับการรักษาเป็นระยะเวลานาน ก็จำเป็นที่จะต้องเข้ารับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญซึ่งสามารถสังเกตระยะเวลาของการอักเสบที่แบ่งออกเป็น 3 ระยะได้ดังนี้

• ระยะ Acute MPS – เป็นระยะการอักเสบที่เพิ่งเป็นมาไม่เกิน 2 เดือน ให้รักษาด้วยการประคบเย็นและไม่ควรนวด
• ระยะ Sub-Acute MPS – มีอาการอักเสบมากกว่า 2 เดือน ไม่เกิน 6 เดือน ให้ทายา ยืดกล้ามเนื้อหรือนวดเพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือด
• ระยะ Chronic MPS – มีอาการปวดมากกว่า 6 เดือน จำเป็นจะต้องหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ส่งผลต่อการอักเสบที่รุนแรงขึ้น ควรเข้าพบแพทย์เพื่อทำกายภาพบำบัดกล้ามเนื้ออักเสบ

การรักษากล้ามเนื้ออักเสบ

1. ปฐมพยาบาลเบื้องต้น

หากเกิดการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อแบบไม่รุนแรง สามารถบรรเทาอาการให้ดีขึ้นได้ด้วยตัวเอง โดยการประคบเย็นเพื่อลดอาการปวดและบวมในช่วง 48 ชั่วโมงหลังได้รับบาดเจ็บ และเมื่อผ่านไป 3-5 วันแล้ว ให้เริ่มประคบร้อนเพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ลดการใช้งานของกล้ามเนื้อและอาจใช้ผ้าพยุงกล้ามเนื้อร่วมด้วย

2. กายภาพบําบัดกล้ามเนื้ออักเสบ

การกายภาพบำบัดสามารถทำได้เพื่อฟื้นฟูร่างกายหลังป่วยให้กลับมาใช้งานได้ตามปกติ ทาง BPC ให้บริการกายภาพบำบัดหลากหลายประเภท เช่น กายภาพบำบัดกระดูกสะโพกหักเพื่อการฟื้นฟูผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก กายภาพบําบัดกระดูกหัก กายภาพบำบัดหมอนรองกระดูก กายภาพกล้ามเนื้ออ่อนแรง กายภาพบำบัดเส้นเอ็นอักเสบ กายภาพสลักเพชรจม และกายภาพบําบัดกล้ามเนื้อหนีบเส้นประสาท เป็นต้น

ซึ่งแพทย์จะทำการวินิจฉัยอาการของผู้ป่วยอย่างละเอียดและเริ่มวางแผนการรักษาให้แก่ผู้ป่วยแต่ละคนอย่างเหมาะสม โดยการกายภาพบำบัดจะมีการบริหารเพื่อยืดกล้ามเนื้อ การเสริมสร้างกล้ามเนื้อ การใช้เครื่องมือเพื่อกระตุ้นฟื้นฟูกล้ามเนื้อ อย่างคลื่นอัลตราโซนิกส์และการใช้คลื่นไฟฟ้า EMG ร่วมด้วย

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับอาการปวดกล้ามเนื้อเรื้อรัง ปวดตัว