อาการปวดข้อไหล่คืออะไร

ข้อไหล่ประกอบไปด้วยกระดูกสามชิ้นได้แก่กระดูกต้นแขน(Humerus) กระดูกสะบัก(Scapular) และกระดูกไหปลาร้า(Clavicle)

ข้อไหล่ประกอบด้วย หัวกระดูกต้นแขนที่มีลักษณะค่อนข้างกลมและส่วนเบ้าของกระดูกสะบัก ซึ่งมีลักษณะแบน ทำให้ส่วนของกระดูกเองเมื่อมาประกอบกันจะไม่มีความมั่นคง ต้องอาศัยกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นกระดูกรวมทั้งเส้นเอ็นของกล้ามเนื้อรอบๆข้อที่อยู่ระหว่างกระดูกสะบักและหัวกระดูกต้นแขนเพื่อให้เกิดความแข็งแรงและป้องกันการเกิดภาวะข้อไหล่เคลื่อนหลุด เรียกกลุ่มกล้ามเนื้อนี้ว่า  rotator cuff ซึ่งมีการพาด ผ่านบริเวณหัวกระดูกต้นแขนไปยังกระดูกสะบัก

อาการปวดของข้อไหล่มักเกิดขึ้นจากภาวะการอักเสบของกล้ามเนื้อบริเวณข้อไหล่ รวมไปถึงเอ็นกล้ามเนื้อ กระดูก และกระดูกอ่อน ซึ่งการบาดเจ็บอาจเกิดจากข้อไหล่โดยตรง หรือมีการบาดเจ็บจากบริเวณอื่นไม่ว่าจะเป็นคอบ่า แล้วมีการปวดร้าวไปยังข้อไหล่ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องได้รับการตรวจประเมินอย่างละเอียด วางแผนการรักษา ร่วมกับการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบๆข้อไหล่ และปรับท่าทาง ท่านสามารถมาพบกับเราได้ที่ BPC เพื่อได้รับการรักษาที่ตรงจุดและไปถึงเป้าหมายได้ตามที่ต้องการ

กิจกรรมหรือการกระทำต่อไปนี้คือต้นเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการปวดของข้อไหล่

สาเหตุของอาการปวดไหล่

1. การเคลื่อนไหวเหนือศีรษะ(Overhead motion) – การขว้าง การตี หรือยกวัตถุขึ้นเหนือศีรษะ อาจเป็นสาเหตุให้เกิดความเจ็บปวดในข้อไหล่ รวมถึงกีฬาที่มีการเคลื่อนไหวเหนือศีรษะอย่างต่อเนื่อง เช่นเทนนิส, แบดมินตัน,วอลเล่ย์บอล หรือกอล์ฟ
2. กีฬาที่มีการปะทะ – ฟุตบอล ฮอกกี้ บาสเกตบอล
3. การยกวัตถุที่มีน้ำหนักมาก – การยกวัตถุที่มีน้ำหนักมาก หรือการเคลื่อนย้ายของที่มีน้ำหนัก ส่งผลต่อการบาดเจ็บของข้อไหล่
4. อายุ – อายุที่มากขึ้นมีผลต่อการบาดเจ็บที่มากขึ้นเนื่องจากความแข็งแรงของกล้ามเนื้อลดลง รวมถึงมีความเสื่อมเกิดขึ้น
5. อาชีพ – ช่างไม้ ช่างทาสี รวมไปถึงศัลยแพทย์ที่มีการใช้ข้อไหล่ซ้ำๆ ทำท่าทางเดิมประจำล้วนส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บ
6. การพลัดตกหกล้ม – การล้มกระแทกพื้น ข้อเท้าพลิกด้านข้างลำตัวกระแทก
7. การถูกดึงหรือกระชากของข้อไหล่ (Sudden tugs) – เล่นกีฬาพายเรือ cable ski เป็นตัวอย่างของกีฬาที่มีการดึง กระชากของข้อไหล่

โรคที่พบบ่อยของข้อไหล่

• ข้อไหล่ติด (frozen shoulder, Adhesive capsulitis)  เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของเยื่อหุ้มไหล่ ทำให้มีการหนาตัวและเกิดการหดรั้ง ส่งผลต่อการเคลื่อนไหวของข้อไหล่ มีการจำกัดการเคลื่อนไหวและมีอาการปวดร่วมด้วย โดยจะแบ่งเป็น 4 ระยะ ดังนี้
  • ระยะที่ 1 มักจะอยู่ในช่วง 3-4 เดือนแรก โดยจะมีอาการปวดเมื่อมีการเคลื่อนไหว ทำให้การเคลื่อนไหวของข้อไหล่ลดลง
  • ระยะที่ 2  Freezing stage (4-9 เดือน) เป็นระยะที่มีอาการปวดมากที่สุด ตรวจร่างกายพบว่า มีการลดลงของพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อไหล่
  • ระยะที่ 3 Frozen stage (10-14 เดือน) ข้อไหล่ติดทั่วๆปวดน้อยลง จะปวดเฉพาะเมื่อเคลื่อนข้อไหล่เต็มที่ ตรวจร่างกาย มีการลดลงของพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อไหล่
  • ระยะที่ 4 Thawing stage (15-24 เดือน) อาการปวดลดลงขยับแขนได้มากขึ้นตามลำดับ ตรวจร่างกายพบว่าพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อไหล่ค่อยๆดีขึ้น

• ภาวะเอ็น ข้อไหล่ฉีดขาด (Rotator cuff tear)  เกิดจากการบาดเจ็บของกลุ่มกล้ามเนื้อและเอ็นที่อยู่รอบข้อไหล่ โดยอาจจะเริ่มจากการฉีดขาดเล็กน้อยไปจนถึงการฉีกขาดตลอดความหนาของเส้นเอ็นแบ่งตามลักษณะของการฉีกขาด
  • เส้นเอ็นฉีกขาดบางส่วน (Partial Tear) เป็นการฉีกขาดของเส้นเอ็นเพียงบางส่วน
  • เส้นเอ็นฉีกขาดทั้งหมด(complete Tear) รอยฉีกขาดทะลุจากจากผิวด้านหนึ่งไปยังอีกด้านหนึ่ง มีการแยกจากกันของเอ็นและกระดูก
•  ภาวะข้อไหล่แยก (Separated shoulder)  เป็นการบาดเจ็บของเอ็นที่เชื่อมระหว่างกระดูกสะบักและกระดูกไหปลาร้า บริเวณที่เรียกว่า Acromioclavicular joint มักเกิดจากการล้มแล้วเอามือเท้าพื้น หรือไหล่กระแทกพื้นโดยตรง ทำให้เอ็นบริเวณนี้ถูกยืดออก ถ้ารุนแรงมากขึ้นอาจทำให้เกิดการฉีกขาดได้
• กระดูกอ่อนลาบรัมฉีกขาด (Shoulder labrum tear)  ปกติลาบรัมของข้อไหล่เป็นกระดูกอ่อนที่บุอยู่ตามขอบของเบ้ากลีนอยด์ (glenoid) ของกระดูกสะบัก (scapula) เพื่อป้องกันการเสียดสีของหัวกระดูก (humerus) อาจเกิดการบาดเจ็บเมื่อข้อไหล่มีแรงมากระทำมากเกินไป โดยการบาดเจ็บมักแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ
  • SLAP tear เป็นการบาดเจ็บที่มักเกิดบริเวณกึ่งกลางของglenoidขึ้นไป โดยเรียกว่า Superior labrum Anterior to posterior โดยการบาดเจ็บนี้มักเกิดร่วมกับ bicep tendon
  • Bankart tear การบาดนี้มักอยู่กึ่งกลางไปจนถึงด้านล่างของเบ้าglenoid
• ภาวะข้อไหล่เคลื่อนหลุด (Dislocated Shoulder)  เกิดจากการเคลื่อนของข้อไหล่หลุดออกจากเบ้า โดยมีสาเหตุจากการล้ม หรือข้อไหล่ถูกกระชากไปด้านหลังอย่างรุนแรง
• ภาวะกระดูกหัก (Shoulder fracture)  เกิดการแตก หักของกระดูกข้อไหล่จากอุบัติเหตุ โดยมักจะเกิดบริเวณกระดูกไหปลาร้า (clavicle) กระดูกต้นแขน(Humerus)